Van bướm là thiết bị được lắp đặt trên hệ thống đường ống với nhiệm vụ đóng, mở và điều tiết lưu lượng dòng chảy. Van bướm được ứng dụng khá rộng rãi trong nhiều lĩnh vực: công nghiệp, nông nghiệp, trong các môi trường hơi nóng, khí nén, xăng, dầu, hóa chất…Bởi loại van này được phân thành nhiều loại khác nhau dựa vào kiểu kết nối, phương pháp truyền động, xuất xứ…
Phân loại van bướm dựa vào kiểu kết nối
Phân loại van bướm theo kiểu kết nối
Van bướm dạng kẹp (Wafer)
Van bướm dạng kẹp hay còn gọi là van bướm kiểu wafer được thiết kế kẹp giữa 2 mặt bích của đường ống để tăng sự chắc chắn và bao quanh thân van là các bu lông mặt bích để định vị. Kiểu kết nối này giúp tăng khả năng làm kín và làm giảm sự chênh lệch áp suất hai chiều trong lòng chất lỏng. Với giá thành rẻ, hiện nay được sử dụng khá rộng rãi, tuy nhiên lại có nhược điểm chịu lực không tốt, và độ bền sử dụng không cao nên khi sử dụng quý khách cần cân nhắc.
Van bướm dạng tai bích (Lug)
Loại kết nối này có các vấu ren bên ngoài thân van và sử dụng vấu có ren này để gắn van vào mặt bích của đường ống bằng kiểu bắt vít. Mỗi mặt bích sẽ có bu lông riêng do đó nếu một đầu bị ngắt kết nối cũng không ảnh hưởng đến đầu bên kia. Về cơ bản, van bướm dạng tai bích có khả năng chịu lực tốt, có độ kín cao nhưng đòi hỏi không gian lắp đặt rông. Đặc biệt là quý khách phải xác định rõ tiêu chuẩn lắp đặt của mặt bích đúng với yêu cầu kỹ thuật.
Van bướm hai mặt bích (Flange)
Van bướm hai mặt bích có điểm khác biệt với 2 loại trên là 2 mặt bích được đúc liền với thân van. Van được kết nối với mặt bích đường ống thông qua bu lông. Do đó, quá trình lắp đặt sẽ dễ dàng, chính xác hơn và khả năng chịu lực, chịu bền, chắc chắn cũng đảm bảo chắc chắn, an toàn hơn. Hiện nay, kiểu kết nối này được sử dụng nhiều trong hệ thống đường ống có kích cỡ lớn để đảm bảo kỹ thuật thi công cũng như khả năng vận hành ổn định.
Phân loại van bướm theo vật liệu cấu tạo
Van bướm gang
Van bướm gang được thiết kế toàn bộ thân van, đĩa van bằng gang, gioăng làm kín là cao su NBR. Như chúng tôi đã giới thiệu từ các bài trước, chất liệu gang chống va đập tốt, chịu nhiệt độ cao, áp lực lớn và có giá thành rẻ nên được sử dụng khá thông dụng. Tuy nhiên, gang lại chống ăn mòn khá thấp và độ bền không được cao nên chỉ được ứng dụng trong hệ thống xử lý nước sạch, khí hoặc hơi có nhiệt độ giới hạn dưới 80°C.
Xem thêm: Van bướm gang điều khiển điện
Van bướm inox
Van bướm inox toàn thân được làm hoàn toàn bằng chất liệu inox 201, 304 hoặc 316. Với đặc điểm chống ăn mòn cao, không bị oxy hóa, có độ bền cao, chịu được nhiệt độ, áp lực cao. Do đó, loại van này được ứng dụng nhiều trong môi trường nước thải, hóa chất ăn mòn đậm đặc, dầu hoặc hơi nóng có nhiệt độ cao… Tuy nhiên, hạn chế của van bướm inox là giá thành tương đối đắt so với các loại chất liệu khác.
Van bướm thép
Loại van này có thân van, đĩa van, trục van đều được thiết kế bằng chất liệu thép không gỉ, gioăng làm kín bằng kim loại. Với đặc điểm kích cỡ lớn, chịu nhiệt độ cao tối đa 400 độ C, áp lực lớn lên đến 64 bar nên được sản xuất chuyên dụng cho môi trường yêu cầu nhiệt độ, áp lực cao. Tuy nhiên, giá thành của loại van này cũng khá đắt đỏ nên vẫn đang hạn chế người dùng.
Van bướm nhựa
Van bướm nhựa là dòng van được sản xuất chuyên dụng cho môi trường hóa chất, nước thải có tính chất ăn mòn cao. Toàn thân van được làm bằng nhựa PVC, UPVC…, trục van bằng inox chịu lực. Ưu điểm trong lượng nhẹ, an toàn, không bị han gỉ, ăn mòn, chịu bền tốt, giá thành rẻ. Tuy nhiên khả năng chịu lực, chịu nhiệt kém nên có giới hạn, phạm vi làm việc nhất định.
Xem thêm: Van bướm nhựa điều khiển điện
Phân loại van bướm theo kiểu vận hành
Van bướm tay gạt
Van bướm tay gạt hay còn gọi là van bướm tay kẹp vì phần điều khiển được thiết kế dạng tay gạt. Khi thực hiện đóng mở chỉ cần gạt tay gạt sang trái hoặc phải 1 góc 90 độ. Ưu điểm thiết kế đơn giản, trọng lượng nhẹ, tháo tác đóng, mở đơn giản , chiếm ít không gian lắp đặt và giá thành rẻ. Nhược điểm chỉ phù hợp với đường ống có kích cỡ nhỏ vì vận hành thủ công hoàn toàn bằng sức người và không thích hợp lắp đặt trong hệ thống điều tiết dòng nước.
Van bướm tay quay
Bộ phận điều khiển của loại van này là tay quay vô lăng kết hợp với hộp số trợ lực để truyền chuyển động nên thao tác đóng mở mặc dù dùng lực thủ công nhưng dễ dàng hơn tay gạt. Ngoài ra, còn có ưu điểm phù hợp với đường ống lớn từ DN100 – DN600, giá thành rẻ thiết kế nhỏ gọn, không chiếm diện tích, dễ dàng bảo trì. Và quan trọng là đáp ứng được nhu cầu sử dụng của khách hàng trong hệ thống cần điều tiết lưu lượng từ từ, chính xác.
Van bướm điều khiển khí nén
Van bướm điều khiển khí nén được thiết kế gồm 2 phần: phần thân van bướm và phần điều khiển khí nén bằng nhôm. Về nguyên lý hoạt động chúng được tự động hóa hoàn toàn mà không cần dùng sức người như tay gạt hay tay quay. Chỉ cần cấp khí nén van sẽ hoạt động đóng, mở theo ý muốn của người vận hành. Ưu điểm của loại van này là dễ dàng vận hành, lắp đặt được ở vị trí xa trung tâm, khuất tầm nhìn, phù hợp với đường ống lớn. Ngoài ra, van còn được thiết kế bộ phận đóng mở bằng tay trong trường hợp trục trặc không cấp được khí nén mà không ảnh hưởng đến quá trình vận hành của hệ thống. Tuy nhiên, xét về mặt giá thành lại cao hơn các loại van bướm vận hành thủ công bằng tay.
Van bướm điều khiển bằng điện
Tương tự van bướm điều khiển khí nén, van bướm điều khiển điện cũng được thiết kế gồ 2 phần: phân thân van bướm và bộ điều khiển điện tiêu chuẩn IP67 chống bụi, chống nước với nguồn điện áp thông dụng: 24V, 220V, 380V… Khi vận hành chỉ cần cấp nguồn điện, van sẽ tự động đóng, mở. Ưu điểm của loại van này giúp giảm chi phí nhân công, giảm tình trạng sụt áp trong đường ống, đa dạng kiểu kết nối. Nhưng giá thành thuộc dạng cao nhất và thời gian đóng mở lâu hơn, thường khoảng 10 – 45 giây.
Phân loại van bướm theo thiết kế
Phân loại van bướm theo thiết kế
Van bướm đồng tâm
Van bướm đồng tâm được thiết kế trục van nằm ở tâm đĩa , tâm van được đặt ở tâm của đĩa và đĩa van được đặt ở trung tâm của thân. Trong quá trình vận hành đóng hoặc mở, thân van sẽ không trực tiếp tiếp xúc lưu chất vì gioăng làm kín đã bao kín bề mặt bên trong thân van. Vậy nên phần tiếp xúc sẽ là các bộ phận khác như đĩa van và gioăng làm kín được làm bằng EPDM / NBR, PTFE…Đồng thời, điều này cũng sẽ làm vòng đệm của van phải chịu lực ma sát khi van hoạt động.
Van bướm lệch tâm
Van bướm lệch tâm gồm 3 loại lệch tâm đơn, lệch tâm kép và lệch tâm ba. Cấu tạo đặc biệt với các điểm lệch là trục của thân van không nằm ở trung tâm của đĩa mà nằm phía sau lệch khỏi tâm cánh bướm. Thứ hai là trục van không nằm trong đường tâm ống mà lệch một chút về bên phải của tâm. Vị trí thứ 3 là lệch tâm giữa bề mặt của vòng đệm và đĩa van.
So với van bướm đồng tâm, có ưu điểm là chịu nhiệt độ cao, áp lực cao, vận hành dễ dàng. Khi van ở trạng thái mở, đĩa van sẽ được tách nhanh chóng ra khỏi vòng đệm nên làm giảm đáng kể lực ma sát quá mức không cần thiết, từ đó giúp tuổi thọ của van được cải thiện. Hiện nay, được ứng dụng nhiều trong hệ thống đường ống ở các đập thủy điện, nhà máy cấp thoát nước, xử lý nước thải…
Phân loại van bướm theo xuất xứ
Van bướm Hàn Quốc
Van bướm Hàn Quốc là dòng van được sử dụng khá nhiều trên thị trường hiện nay vì được sản xuất trên dây chuyền công nghệ hiện đại, tiên tiến của châu Âu. Tất cả sản phẩm đều đảm bảo có chất lượng tốt, vận hành ổn định, đa dạng kích cỡ, đảm bảo chịu được nhiệt độ, áp suất cao và phù hợp với mọi điều kiện môi trường như nước, hóa chất… Một số thương hiệu van bướm Hàn Quốc trên thị trường hiện nay: van bướm Wonil Hàn Quốc, van bướm Samwoo….
Xem thêm: Van bướm nhựa khí nén KosaPlus Hàn Quốc
Van bướm Đài Loan
Đây là dòng van bướm có chất lượng tốt, được khá nhiều khách hàng tin tưởng, chọn lựa. Thân van được thiết kế với đầy đủ các chất liệu phổ biến như inox, gang, thép, đồng, nhựa. Bộ điều khiển của van được sản xuất bởi thương hiệu Haitima nổi tiếng. Đảm bảo độ bền cao, vận hành ổn định, đầy đủ mẫu mã, kiểu dáng lắp đặt và đáp ứng được một cách tốt nhất các điều kiện môi trường khác nhau.
Van bướm Trung Quốc
Nhiều khách hàng thường khá e ngại với dòng van có xuất xứ từ Trung Quốc, tuy nhiên, theo đánh giá chúng lại có độ dày và khả năng chịu nhiệt, chịu áp lực cực tốt, giá thành lại hợp lý. Do đó, phù hợp với các công trình phòng cháy chữa cháy, xử lý nước thải, nước sạch… có chi phí đầu tư vừa phải.
Ngoài ra, còn có thể phân loại van bướm theo thương hiệu, hãng sản xuất: Samwoo, Wonil, AUT…
Tổng kết phân loại van bướm
Bài viết trên đây chúng tôi đã tổng hợp những thông tin chi tiết về phân loại van bướm. Hy vọng sẽ giúp quý khách hàng tìm kiếm được loại van phù hợp để lắp đặt vào hệ thống đường ống. Đừng quên liên hệ với bộ phận chăm sóc khách hàng của Tuấn Hưng Phát để được tư vấn, hỗ trợ khi cần thiết, chúng tôi cam kết sẽ mang đến sự hài lòng tuyệt đối cho bạn!
=> Bài tiếp theo: Tất tần tật về gioăng làm kín của van bướm
