Bẫy hơi

Bẫy hơi là gì? Cốc ngưng là gì? Stream trap là gì? Chúng hoạt động như thế nào? Vai trò của nó trong hệ thống có quan trọng không?

Chúng tôi hiện đang phân phối khá đa dạng các mẫu mã chủng loại sản phẩm này bao gồm: bẫy hơi dạng bóng phao, cốc ngưng dạng cốc phao, bộ xả nước ngưng dạng đồng tiền. Để Quý Vị hiểu rõ hơn, và có thể có lựa chọn sản phẩm phù hợp nhất với hệ thống của mình, Tuấn Hưng Phát xin gửi đến Quý Vị thông tin chi tiết về dòng sản phẩm Bẫy Hơi.

Bẫy hơi là gì? Steam Trap Là gì?

Bẫy hơi (tiếng Anh: Steam trap) là một thiết bị trong hệ thống hơi nóng. Chúng có nhiệm vụ là xả nước ngưng tụ trong đường ống ra ngoài mà không làm thất thoát hơi nóng hoặc thất thoát nhưng không đáng kể. Nói một cách dễ hiểu thì bẫy hơi là một loại van xả nước ngưng tự động trong hệ thống hơi nóng (Steam).

Qua tiếp xúc với khách hàng, Chúng tôi đã nghe đến bẫy hơi bằng rất nhiều tên gọi khác nhau, ví như: cốc ngưng, bộ xả ngưng, van cóc,… Lý giải cho việc xuất hiện các tên gọi khác nhau là do vùng miền khác nhau; truyền thống từng đơn vị khác nhau,… Điều này đôi khi có thể khiến một số người ít kinh nghiệm lúng túng.

Tóm lại, Steam trap – bẫy hơi là một thiết bị không thể thiếu trong các hệ thống dẫn hơi. Nó tối ưu hóa hiệu suất vận hành của hệ thống; bảo vệ hệ thống khỏi các hiện tượng như thủy kích, oxy hóa – hỏng hóc thiết bị khi nước, khí oxy, CO₂… ngưng tụ dài ngày. Cụ thể vai trò của bẫy hơi như thế nào?

Vai trò của bẫy hơi trong hệ thống là gì?

Như đã trình bày, bẫy hơi có 2 vai trò chính:

• Đầu tiên là tối ưu hóa hiệu suất vận hành của hệ thống. Khi nước ngưng tụ và khí không ngưng tồn tại trong đường ống, chúng sẽ chiếm diện tích của đường ống; khiến tiết diện lưu thông của hơi trong đường ống nhỏ đi – ảnh hưởng đến lưu lượng hơi – hơi nóng. Hậu quả có thể ảnh hưởng to lớn đến hiệu suất vận hành hệ thống. VD trong hệ thống cấp năng lượng, lưu lượng hơi không đủ dẫn đến nhiệt độ không đủ; khiến thành phẩm bị lỗi phải bỏ đi, sản xuất lại. Như vậy quả thực là rất lãng phí và là một tổn thất to lớn cho doanh nghiệp. Vì vậy, điều tất yếu phải sử dụng bẫy hơi để loại bỏ những thành phần nước ngưng – khí không ngưng này ra khỏi hệ thống. Khi loại bỏ nước ngưng và khí không ngưng, thiết bị vẫn có thể giữ lại lưu chất lại trong hệ thống, không bị thất thoát. Vì vậy, steam trap có vai trò không nhỏ trong tối ưu hóa hiệu suất vận hành của hệ thống.
• Bảo vệ ống dẫn và các thiết bị khác trong hệ thống: Việc tồn tại nước ngưng tụ và khí không ngưng trong hệ thống có thể gây hậu quả nghiêm trọng hơn. Cụ thể như: nước ngưng tụ trong đường ống dưới tác dụng của áp suất cao có thể tạo ra hiện tượng thủy kích. Hình dung đến những giọt nước ngưng di chuyển nhanh như viên đạn trong hệ thống sẽ gây hậu quả nghiêm trọng như thế nào. Cùng với đó là sự ngưng tụ, tồn tại nước ngưng đọng, khí không ngưng như O₂, CO₂,… có thể đẩy nhanh oxy hóa đường ống.

>> Có thể Bạn quan tâm: Đồng hồ đo lưu lượng hơi nóng

Vị trí lắp đặt bộ xả ngưng – van cóc

Bẫy hơi (bộ xả ngưng, hay van cóc) được lắp đặt tại vị trí thấp nhất của hệ thống, modul trong hệ thống. Bên cạnh đó, chúng ta có thể kể đến một số vị trí lắp đặt khác của bẫy hơi như:

• Vị trí dưới bình góp hơi
• Vị trí sau thiết bị trao đổi nhiệt
• Vị trí trước van cổng (chính xác hơn là van chặn)
• Vị trí trước chỗ đường ống đi lên
• Vị trí có khoảng cách theo thiết kế

Các vị trí nên lắp đặt bẫy hơi

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của bẫy hơi – bộ xả ngưng

Vai trò chung của thiết bị này là xả ngưng – loại bỏ nước ngưng tụ, khí không ngưng ra khỏi hệ thống. Hiện nay, con người sử dụng 3 cơ chế dựa trên 3 sự khác biệt về tính chất của hơi và nước ngưng; từ đó cấu tạo của bẫy hơi cũng có sự khác nhau. Cụ thể 3 sự khác biệt về tính chất được nói đến là:

• Trọng lượng của nước ngưng lớn hơn hơi – Nước ngưng sẽ tập trung vị trí thấp nhất của hệ thống.
• Tính chất của hơi có sự thay đổi khi áp suất thay đổi
• Ở điều kiện áp suất khác nhau, điểm sôi của hơi khác nhau

Bẫy hơi hoạt động dựa trên tính chất thứ nhất người ta gọi là bẫy hơi cơ học; dựa trên tính chất thứ hai gọi là bẫy hơi nhiệt động; loại thứ ba là bẫy hơi nhiệt tĩnh. Ba loại bẫy hơi này có khác biệt khá lớn về cả cấu tạo và nguyên lý hoạt động. Chúng ta sẽ đi sâu vào từng loại ở dưới đây.

Cấu tạo nguyên lý hoạt động của bẫy hơi cơ học

Hay còn gọi là bẫy hơi cơ, hoặc bộ xả ngưng cơ. Nước ngưng tụ có chiều hướng tập trung tại thấp nhất của hệ thống – modul trong hệ thống. Vì vậy, vị trí này sẽ là nơi đặt bẫy hơi lý tưởng. Thiết bị dựa trên tính chất nước nặng hơn hơi để tách nước ngưng ra khỏi hệ thống; và không bị thất thoát hơi.

Cấu tạo – nguyên lý hoạt động bẫy hơi cơ học

Loại này có 2 mẫu sản phẩm phổ biến trên thị trường: bẫy hơi cốc phao và bẫy hơi dạng bóng phao. Nhìn chung, cơ chế vận hành đều dựa vào tác động cơ học và tính chất của trọng lượng. Chúng đều sử dụng 1 phao và 1 cửa xả. Khi đóng, phao che kín cửa xả ngăn không cho hơi đi ra. Khi nước ngưng tụ đủ nhiều, chiếm thể tích của bẫy hơi; và ngăn không cho hơi vào trong bẫy hơi. Nước ngưng khiến phao nổi lên và giải phóng cửa xả. Nước ngưng sẽ theo cửa xả đi ra ngoài. Song song với đó là mức nước ngưng trong bẫy hơi hạ dần, phao cũng hạ xuống dần. Khi nước ngưng được xả ra hết phao lại che kín cửa xả.

Tuy vậy, về chi tiết cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hai mẫu này cũng có chút khác biệt. Chi tiết từng mẫu sản phẩm chúng tôi sẽ làm rõ ở phần sau.

Bẫy hơi nhiệt tĩnh

Loại nhiệt tĩnh này có 4 mẫu sản phẩm: bẫy hơi lưỡng kim, ống xếp, nhiệt tĩnh bi phao, và nhiệt giãn nở. Bốn mẫu sản phẩm này sử dụng chung cơ chế lợi dụng sự khác biệt về nhiệt độ của hơi và nước ngưng. Song, chúng vẫn có sự khác biệt khá lớn về cấu trúc, cầu tạo. Bẫy hơi nhiệt tĩnh được đánh giá vận hành, ứng dụng tốt để loại bỏ khí không ngưng.

Bẫy hơi nhiệt động

Loại này có 3 mẫu sản phẩm phổ biến, đó là: bẫy hơi đồng tiền – tiết lưu – xung lực. Nhìn chung, chúng cùng lợi dụng tính chất: chênh lệch động năng, lưu lượng, áp suất giữa nước ngưng và hơi. Ba mẫu này có cấu trúc khác nhau, nguyên lý lợi dụng cơ chế này cũng khác nhau.

Lỗi thường thấy ở bẫy hơi – bộ xả ngưng và hậu quả của nó

Bẫy hơi là một thiết bị cực kỳ quan trọng trong mỗi hệ thống lò hơi(nồi hơi), hay hệ thống hơi nói chung. Việc hỏng hóc của bẫy hơi có thể gây ra hậu quả cực nghiêm trọng. Vì vậy, chúng ta cần phải thường xuyên theo dõi và đánh giá vận hành của thiết bị này.

Bẫy hơi vận hành có hai chu kỳ rõ ràng: chu kỳ đóng và chu kỳ mở. Việc xảy ra lỗi ở bất kỳ chu kỳ nào đều có ảnh hưởng đến vận hành hệ thống.

• Lỗi xảy ra trong chu kỳ mở hay cửa xả không thể mở khiến việc xả ngưng không thể diễn ra. Như vậy, nước ngưng – khí không ngưng sẽ tồn tại, tích tụ trong bẫy hơi; và lâu ngày dần dần sẽ chiếm lấy thể tích ống dẫn hơi.
• Lỗi xảy ra trong chu kỳ đóng hay cửa xả không thể đóng lại. Như vậy, việc xả ngưng liên tục diễn ra. Khi hết nước ngưng thì hơi(lưu chất trong hệ thống) cũng bị theo đó thoát ra ngoài. Việc này gây tổn thất lưu chất nghiêm trọng; và có thể gây lên hậu quả nghiêm trọng trong sản xuất của hệ thống.

Theo dõi – đánh giá hoạt động của bẫy hơi

Qua phần trên, chúng ta phải thống nhất rằng việc theo dõi – đánh giá hoạt động của bẫy hơi là không thể thiếu; và cần duy trì liên tục, định kỳ. Vậy thực hiện như thế nào?

• Đầu tiên, chúng ta sử dụng phương pháp ngoại quan: tức là quan sát đầu ra của bẫy hơi. Nước ngưng – khí không ngưng có được xả ra hay không? Phương pháp này hữu dụng ở hệ thống không thu hồi nước ngưng; song yêu cầu kỹ thuật viên phải có kinh nghiệm phân biệt được flas steam và live steam. Nếu là hệ thống thu hồi nước ngưng, Chúng ta cần trang bị đồng hồ lưu lượng để theo dõi lượng nước ngưng xả ra.
• Phương pháp âm thanh: khi vận hành, sự chuyển động của hơi, nước ngưng sẽ gây lên âm thanh và siêu thanh. Kỹ thuật viên có thể căn cứ vào đó để xác định, đánh giá trạng thái của bẫy hơi.
• Sau đó, sử dụng phương pháo dẫn điện để đánh giá: phương pháp này lợi dụng sự chênh lệch về độ dẫn điện giữa hơi và nước ngưng để đánh giá.
• Phương pháp nhiệt độ để đánh giá hiệu quả vận hành.Về cơ bản không được đánh giá cao về mức độ chính xác. Nguyên do ở cùng nhiệt độ hơi và nước ngưng có thể cùng tồn tại. Mặc dù vậy, ở một số trường hợp cụ thể lại mang lại kết quả đánh giá tốt.

Ưu nhược điểm của bẫy hơi

Lợi ích của bẫy hơi

• Khi nhà máy sản xuất sử dụng bẫy hơi sẽ giúp tiết kiệm chi phí đốt khoảng 8 – 20% cho nồi hơi.
• Chi phí bảo trí và thay thế cũng được giảm bớt (tùy thuộc vào từng chất lượng sản phẩm mà tuổi thọ của chúng có thể lên đến 10 năm. Và thời gian hoàn vốn chỉ trong khoảng 12 tháng.)
• Ngoài ra, sản phẩm này còn giúp tăng năng suất. Bởi thời gian gia nhiệt cho các thiết bị khác cũng được rút ngắn. Đồng thời, thiết bị này còn giúp tăng năng xuất chất lượng và độ đồng đều nhờ vì nhiệt độ áp suất ổn định.
• Nhà máy này sẽ đạt được rất nhiều lợi ích và giúp tiết kiệm tối đa chi phí cho nhiên liệu đốt, lợi ích kỹ thuật. Bên cạnh đó, nó cũng nâng cao chất lượng sản phẩm và năng suất.

Nhược điểm của bẫy hơi

• Dựa vào việc phân tích cấu tạo của các loại bẫy hơi. Những loại bẫy hơi này hoạt động dựa vào cơ chế và chu kỳ của bản thân nó.
• Những loại bẫy hơi này hoạt động đều sẽ có những bộ phận chuyển đọng và có sự va chạm giữa các bề mặt kim loại với nhau. Từ đó dẫn tới thời gian bề mặt bị va chạm sẽ bị ăn mòn và gây biến dạng dẫn tới hư hỏng.
• Các loại bẫy hơi này có kết cấu kín nên khi hư hỏng rất khó phát hiện và việc bảo trì, sửa chữa khá phức tạp.
• Có thể làm thất thoát hơn trong quá trình đóng mở van.
• Vì có kết cấu cơ khí nên thời gian đáp ứng tức trễ. Chính thời gian trễ này là khoảng thời gian làm thất thoát hơi. Hơn nữa, việc sử dụng thiết bị trong thời gian khiến bề mặt tiếp xúc trong quá trình đóng mở không còn phẳng và khít. Dù chúng có trong trạng thái đóng thì hơi vẫn sẽ bị rò rỉ ra bên ngoài.

Các mẫu sản phẩm bẫy hơi – cốc ngưng có sẵn tại kho Tuấn Hưng Phát

Tuấn Hưng Phát đang phân phối sản phẩm bẫy hơi (cốc ngưng – bộ xả ngưng) chính hãng YNV – Hàn Quốc; TungLung – Đài Loan; Yositake – Hàn Quốc. Sản phẩm được nhập khẩu lưu kho sẵn hàng, đầy đủ các tùy chọn. Dưới đây là các mẫu sản phẩm được đơn vị lưu kho sẵn hàng.

Bẫy hơi bóng phao

Tiến Anh là ball float steam trap, nằm trong loại bẫy hơi cơ học. Mẫu sản phẩm này sử dụng một bóng kim loại không gỉ có thể nổi trên nước làm phao. Cụ thể nguyên lý làm việc như sau:

Cấu tạo của bẫy hơi bóng phao

• Cấu trúc thân bẫy hơi bóng phao có một khoang lớn có đáy hình tròn. Bóng phao nằm dưới đáy và che kín cửa xả.
• Khi nước ngưng dần tích tụ đi vào khoang chứa của bẫy hơi, mực nước ngưng dần tăng lên. Đồng thời bóng phao cũng đi lên theo mực nước trong khoang chứa. Khi đó, cửa xả được mở ra và xả nước ngưng trong bẫy hơi ra.
• Nước ngưng được xả ra khiến mực nước trong bẫy hơi bị hạ xuống, dẫn đến bóng phao cũng hạ xuống. Khi nước ngưng thoát ra hết, bóng phao trở về vị trí cũ, che kín cửa xả; ngăn không cho hơi đi ra ngoài.

Bẫy hơi dạng phao YNV Model: FLT-1S, FLT-1F Thân: Gang dẻo Phao, Ty: Inox 304 Chênh áp: 10kgf/cm2 Kết nối: Lắp ren hoặc nối bích JIS10K Kích cỡ: DN15 – DN50 Xuất xứ: YNV – Hàn Quốc Tình trạng: có sẵn hàng Bảo hành: 12 tháng Xem chi tiết

Bẫy hơi cốc phao – gầu đảo

Đây là mẫu sản phẩm thuộc loại bẫy hơi cơ học. Cốc phao hay gầu đảo là thiết bị như chiếc cốc (chiếc gầu) úp ngược; giữ vai trò như bóng phao ở ball float steam trap. Cốc phao này được định vị với thân bẫy hơi nhờ một tay đòn. Trên đỉnh của cốc ngưng có 1 lỗ thông hơi nhỏ.

Cốc ngưng – bẫy hơi cốc phao

Khi hơi đi vào trong bẫy hơi sẽ đi vào lòng của chiếc cốc úp ngược (cốc phao). Và, nước ngưng sẽ tập trung bao quanh ở thành bên ngoài của cốc phao. Khi đó, hơi trong lòng cốc khiến cốc phao nổi lên, ép tay đòn lên. Khi đó tay đòn tỳ vào van xả khiến van xả đóng lại.

Khi lượng nước ngưng dần nhiều lên, chiếm thể tích khoang chứa của bẫy hơi; đẩy hơi ra ngoài qua lỗ thông hơi nhỏ trên đỉnh của bẫy hơi. Lượng hơi trong lòng cốc phao bị đẩy đi ra đến một lượng nào đó sẽ không thể duy trì cốc phao nổi lên nữa. Khi cốc phao chìm xuống, nó kéo tay đòn xuống; đồng thời mở van xả ra. Nước ngưng theo van xả đi ra ngoài.

Khi nước ngưng được xả ra gần như hết, hơi lại chiếm thể tích bên trong lòng cốc phao đẩy cốc phao đi lên. Lượng hơi đạt đến nhất định sẽ ép tay đòn lên và tỳ vào van xả; đóng van xả lại.

Bẫy hơi cốc phao YNV Model: BKT-1S, BKT-1F Thân: Gang dẻo Phao, Ty: Inox 304 Chênh áp: 10kgf/cm2 Kết nối: Lắp ren, lắp bích tiêu chuẩn JIS10K Kích cỡ: DN15 – DN50 Xuất xứ: YNV – Hàn Quốc Tình trạng: có sẵn hàng Xem chi tiết

Bẫy hơi đồng tiền

Là mẫu sản phẩm thuộc loại bẫy hơi nhiệt động, lợi dụng sự chênh lệch động năng của nước ngưng và hơi. Cấu trúc của mẫu này là có 1 đĩa tròn như đồng xu được trang bị tại nắp bẫy hơi. Đĩa này có thể di chuyển lên xuống; có các động trực tiếp đến mở – đóng cửa xả.

Bẫy hơi đồng tiền YNV

Ban đầu bằng trọng lực, đĩa van che kín cửa thông giữa nắp van và thân van; đồng thời che kín cửa xả. Khi nước ngưng, khí không ngưng đi vào bẫy hơi, áp suất khoang ở thân van (khoang phía dưới đĩa) tăng lên; và đẩy đĩa van đi lên. Cửa xả được mở ra, xả nước ngưng, khí không ngưng ra ngoài. Hơi có động năng cao, di chuyển vòng qua đĩa và đi lên khoang trên của bẫy hơi đồng tiền.

Khi nước ngưng và không khí bị đẩy ra ngoài hết, áp suất ở khoang phía dưới đĩa giảm. Trong khi hơi ở khoang trên khiến áp suất ở khoang phía trên đĩa ổn định. Khi áp suất khoang trên lớn hơn hoang dưới, đĩa van bị ép xuống che kín cửa xả.

Bẫy hơi đồng tiền YNV Model: DST-1S, DST-1F Thân: Gang dẻo Đĩa & Seat: Inox 304 Áp suất: 16kgf/cm2 Kết nối: Nối bích tiêu chuẩn JIS10/16K hoặc nối ren. Kích cỡ: DN15 – DN50 Xuất xứ: YNV – Hàn Quốc Tình trạng: có sẵn hàng Xem chi tiết

Ngoài ra, Tuấn Hưng Phát cũng mới đưa vào khai thác mã sản phẩm bẫy hơi Ravis của thương hiệu Ravis Ankana Thổ Nhĩ Kỳ, xuất xứ Đài Loan. Sản phẩm có chất liệu bằng thép và khả năng chịu nhiệt – chịu áp lực tốt.

Bẫy hơi đồng tiền Ravis xuất xứ Đài Loan chất liệu thép

Bẫy hơi cốc phao – gầu đảo Ravis xuất xứ Đài Loan chất liệu thép

Những lưu ý khi lắp đặt bẫy hơi

• Trước khi lắp, hãy đamtr bảo tất cả các nắp bịt bảo về đều được tháo tất cả.
• Cần làm sạch đường ống khi lắp bẫy hơi.
• Cần lắp đúng theo chiều mũi tên của bẫy theo phương chảy của dòng lưu chất.
• Hãy lắp bẫy hơi ở vị trí thấp nhất của đường ống để nước ngưng tụ chảy tự nhiên vào sản phẩm nhờ vào trọng lực. Đường ống càng ít khúc và càng ngắn càng tốt.
• Lắp đặt 1 van rẽ nhanh để xả nước ngưng. Các van đầu vào và đầu ra để cách ly bẫy. Trong trường hợp hỏng hóc bẫy hay khi thực hiện việc bảo trì.
• Lắp van 1 chiều ở vị trí cửa xả của bẫy hơi để ngăn tình trạng nước chảy ngược lại.
• Để tránh tình trạng áp suất ngược quá mức, hãy đảm bảo các đường ống xả đủ lớn (Áp suất ngược đầu ra không được lớn hơn so với áp suất đầu vào quá 80%).

Qua bài viết trên, chắc hẳn đã giúp các bạn có thêm những thông tin thú vị về sản phẩm bẫy hơi này rồi. Nếu bạn cần thêm những thông tin kỹ thuật chi tiết và cách lắp đặt chuẩn, chính xác, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được giải đáp nhanh chóng nhé!