Vì sao cần kiểm định van an toàn?

Kiểm định van an toàn thường xuyên vừa đảm bảo an toàn cho hệ thống hoạt động, vừa đạt hiệu suất cao trong quá trình làm việc. Vậy quy trình kiểm định van an toàn diễn ra như thế nào? Thời gian và chu kỳ ra sao? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết này nhé!

Kiểm định van an toàn là gì?

Khái niệm van an toàn

Van an toàn (Safety Valve) là thiết bị cơ khí được lắp đặt trong các hệ thống chịu áp lực như nồi hơi, bình khí nén, đường ống dẫn hơi, khí hoặc chất lỏng. Nhiệm vụ của van là tự động xả áp khi áp suất trong hệ thống vượt quá giới hạn cho phép, từ đó bảo vệ thiết bị, đường ống và con người khỏi sự cố nổ hoặc hư hỏng.

Kiểm định van an toàn giúp mức áp suất trong hệ thống không vượt quá giới hạn cho phép

Ý nghĩa của việc kiểm định

Kiểm định van an toàn là quá trình kiểm tra, thử nghiệm và hiệu chỉnh nhằm đảm bảo van hoạt động chính xác ở mức áp suất cài đặt, không bị kẹt hoặc rò rỉ.

Việc kiểm định mang lại những lợi ích thiết thực:

• Đảm bảo an toàn tuyệt đối cho hệ thống áp lực.
• Ngăn ngừa tai nạn lao động và sự cố cháy nổ.
• Duy trì hiệu suất vận hành ổn định, tránh gián đoạn sản xuất.
• Là căn cứ để doanh nghiệp chứng minh tuân thủ pháp luật.

Quy định pháp luật liên quan

Tại Việt Nam, van an toàn thuộc danh mục thiết bị áp lực có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động. Do đó, việc kiểm định phải được thực hiện bởi các đơn vị kiểm định đã được Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội chỉ định.

Một số căn cứ pháp lý liên quan:

• Thông tư 36/2019/TT-BLĐTBXH: Ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn lao động đối với thiết bị áp lực.
• QCVN 01:2008/BLĐTBXH: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn nồi hơi và bình chịu áp lực.
• Các tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) và quốc tế liên quan đến thử nghiệm, kiểm tra thiết bị áp lực.

Vì sao cần kiểm định van an toàn?

Kiểm định van an toàn giúp ngừa sự cố rò rỉ, đảm bảo an toàn cho hệ thống áp lực

Đảm bảo an toàn cho hệ thống áp lực

Van an toàn có vai trò quan trọng trọng hệ thống. Khi áp suất tăng quá mức, van sẽ tự mở để xả áp, giúp thiết bị và đường ống không bị hư hỏng. Kiểm định giúp chắc chắn van luôn hoạt động chuẩn, không bị kẹt hay xì hơi.

Ngăn ngừa sự cố nổ, rò rỉ

Nếu van hỏng, nguy cơ nổ bình, xì hơi nóng hay rò rỉ khí độc là rất lớn. Những sự cố này có thể gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản. Kiểm định định kỳ sẽ giúp phát hiện sớm lỗi, tránh rủi ro.

Tuân thủ quy chuẩn, tránh vi phạm

Van an toàn thuộc nhóm thiết bị bắt buộc phải kiểm định theo quy định. Doanh nghiệp không kiểm định có thể bị phạt, bị dừng hoạt động hoặc mất quyền bảo hiểm khi xảy ra sự cố.

Quy trình kiểm định van an toàn

Quy trình kiểm định van an toàn được thực hiện qua 4 bước sau:

Bước 1: Tiếp nhận và kiểm tra hồ sơ kỹ thuật

Đơn vị kiểm định sẽ tiếp nhận van cùng các giấy tờ liên quan như bản vẽ, thông số thiết kế, chứng chỉ xuất xưởng… Việc này giúp đối chiếu xem van có đúng chủng loại, đúng tiêu chuẩn và phù hợp với hệ thống hay không.

Bước 2: Kiểm tra ngoại quan

Van được kiểm tra bên ngoài để phát hiện các dấu hiệu hư hỏng: nứt vỡ, biến dạng, rỉ sét, mài mòn hay thiếu phụ kiện. Đây là bước quan trọng để đánh giá sơ bộ tình trạng van trước khi thử nghiệm.

Kiểm tra ngoại quan có dấu hiệu hư hỏng: nứt vỡ, biến dạng, rỉ sét không?

Bước 3: Thử nghiệm, hiệu chỉnh áp suất

Van được lắp vào thiết bị thử chuyên dụng để kiểm tra khả năng đóng mở. Kỹ sư sẽ tăng áp suất từ từ cho đến khi van xả, đồng thời đo áp suất mở và áp suất đóng. Nếu sai lệch, van sẽ được hiệu chỉnh lại để đảm bảo xả đúng ngưỡng an toàn.

Bước 4: Lập biên bản, cấp giấy chứng nhận

Sau khi thử nghiệm đạt yêu cầu, đơn vị kiểm định sẽ lập biên bản kết quả và cấp giấy chứng nhận kiểm định cho van. Đây là căn cứ pháp lý để thiết bị được phép đưa vào vận hành.

>>> Van an toàn cũng là một trong các loại van sử dụng trong lò hơi quan trọng!

Thời hạn và chu kỳ kiểm định van an toàn

Nên kiểm định van 1 năm/lần

Quy định về chu kỳ kiểm định van an toàn

Theo quy định an toàn lao động, van an toàn phải được kiểm định định kỳ 1 năm/lần. Trong một số trường hợp đặc biệt, chu kỳ có thể ngắn hơn tùy theo môi trường làm việc và yêu cầu của cơ quan quản lý.

Nói cách khác, mỗi van an toàn khi đưa vào sử dụng đều phải có giấy chứng nhận kiểm định còn hiệu lực thì mới hợp pháp vận hành.

Các trường hợp cần kiểm định lại trước hạn

Không chỉ kiểm định định kỳ, van an toàn còn cần được kiểm định lại sớm hơn nếu rơi vào các trường hợp sau:

• Van bị sửa chữa, thay thế linh kiện quan trọng.
• Hệ thống gặp sự cố vượt áp hoặc bất thường khi vận hành.
• Van được di dời, lắp đặt ở vị trí hoặc hệ thống khác.
• Có yêu cầu đặc biệt từ cơ quan quản lý hoặc khách hàng.

Đơn vị nào được phép kiểm định van an toàn?

Yêu cầu về năng lực, giấy phép

• Không phải tổ chức nào cũng được kiểm định van an toàn. Theo quy định, chỉ những đơn vị:
• Có giấy chứng nhận năng lực kiểm định kỹ thuật an toàn lao động do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cấp.
• Được trang bị đầy đủ máy móc, thiết bị thử áp lực, dụng cụ đo lường đạt chuẩn.
• Có đội ngũ kỹ sư, kiểm định viên được đào tạo và cấp chứng chỉ.

Lựa chọn đơn vị uy tín, được công nhận

• Doanh nghiệp nên ưu tiên chọn các đơn vị kiểm định có:
• Kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực kiểm định thiết bị áp lực.
• Uy tín và được nhiều doanh nghiệp tin tưởng.
• Dịch vụ trọn gói, từ kiểm định, hiệu chuẩn đến cấp giấy chứng nhận.

Chi phí kiểm định van an toàn

Các yếu tố ảnh hưởng đến chi phí

• Chi phí kiểm định van an toàn không cố định, mà phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:
• Số lượng van cần kiểm định (càng nhiều, chi phí trung bình càng thấp).
• Công suất, kích cỡ van (van lớn, áp suất cao thì chi phí cao hơn).
• Môi trường và vị trí lắp đặt (làm việc trên cao, môi trường độc hại sẽ phát sinh thêm chi phí).
• Khoảng cách địa lý từ đơn vị kiểm định đến nơi kiểm định.

Mức giá tham khảo

Hiện nay, chi phí kiểm định van an toàn thường dao động từ vài trăm nghìn đến vài triệu đồng/van, tùy theo loại và quy mô hệ thống.

Doanh nghiệp có nhu cầu nên liên hệ trực tiếp đơn vị kiểm định để được báo giá chi tiết và chính xác nhất.