Nên dùng van điện từ thường đóng hay thường mở
Bạn đang băn khoăn không biết nên dùng van điện từ thường đóng hay thường mở? Mỗi loại van có ưu nhược điểm riêng, ảnh hưởng đến hiệu quả vận hành và an toàn hệ thống. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ sự khác biệt và chọn van phù hợp nhất.
Van điện từ là gì và phân loại thường đóng – thường mở
Van điện từ là thiết bị cơ điện được sử dụng để điều khiển dòng chảy của chất lỏng, khí hoặc hơi trong các hệ thống tự động. Van hoạt động dựa trên nguyên lý điện từ: khi cuộn coil nhận điện, từ trường sẽ kéo hoặc đẩy piston/đĩa van, khiến van mở hoặc đóng theo yêu cầu.

Nên dùng van điện từ thường đóng hay thường mở?
- Van điện từ thường đóng (Normally Closed – NC): van ở trạng thái mặc định đóng khi không có điện và chỉ mở khi cấp điện. Đây là loại van phổ biến trong các hệ thống cần van đóng mặc định.
- Van điện từ thường mở (Normally Open – NO): van ở trạng thái mặc định mở khi không có điện và đóng khi cấp điện. Loại van này phù hợp với các hệ thống cần van mở liên tục khi mất điện.
Nên dùng van điện từ thường đóng và thường mở
Để chọn được loại van điện từ phù hợp, việc hiểu rõ sự khác biệt giữa van thường đóng (NC) và van thường mở (NO) là rất quan trọng. Dưới đây là so sánh chi tiết theo các tiêu chí chính:
Tiêu chí | Van điện từ thường đóng (NC) | Van điện từ thường mở (NO) |
Nguyên lý hoạt động | Van mặc định đóng khi không cấp điện; khi cấp điện, van mở để dòng chảy đi qua. | Van mặc định mở khi không cấp điện; khi cấp điện, van đóng để ngăn dòng chảy. |
Tình trạng mặc định khi mất điện | Van tự đóng, đảm bảo an toàn, ngăn chặn rò rỉ hay tràn chất lỏng. | Van tự mở, có thể dẫn đến dòng chảy không kiểm soát nếu mất điện. |
Mức độ tiêu thụ năng lượng | Tiêu thụ điện khi van mở; tiết kiệm năng lượng khi van đóng lâu dài | Tiêu thụ điện khi van đóng; tiết kiệm năng lượng khi van cần mở liên tục. |
Chi phí bảo trì và vận hành | Thường ít hư hỏng nếu sử dụng đúng tần suất đóng/mở; dễ bảo trì trong các hệ thống đóng mặc định. | Có thể phải bảo trì thường xuyên hơn nếu van đóng mở liên tục; cần theo dõi nguồn điện để tránh hỏng coil. |
Gợi ý chọn loại van điện từ theo nhu cầu
Chọn van NC nếu hệ thống cần an toàn khi mất điện hoặc van thường đóng mặc định, ví dụ hệ thống nước sinh hoạt, hơi, khí nén.
Chọn van NO nếu hệ thống yêu cầu van mở liên tục khi mất điện hoặc dòng chảy cần duy trì, ví dụ hệ thống thoát nước, cấp liệu tự động, chữa cháy.
Hiểu rõ sự khác biệt này giúp bạn lựa chọn van điện từ phù hợp với hệ thống, tối ưu chi phí vận hành và đảm bảo an toàn khi sử dụng.
>>> Và lưu ý về Cách chọn mua van điện từ đúng mục đích sử dụng
Các yếu tố cần xem xét trước khi chọn van điện từ
Khi lựa chọn van điện từ cho hệ thống, không chỉ dựa vào việc chọn loại thường đóng (NC) hay thường mở (NO), mà bạn còn cần xem xét nhiều yếu tố kỹ thuật khác. Những tiêu chí dưới đây sẽ giúp bạn chọn đúng loại van, đảm bảo hệ thống vận hành ổn định, tiết kiệm chi phí và an toàn.

Khi chọn van điện từ thường đóng hay thường mở thì cần xem xét các yếu tố khác nhau
Áp suất và lưu lượng dòng chảy
Mỗi loại van điện từ đều có giới hạn áp suất làm việc. Nếu áp suất vượt quá mức cho phép, van dễ bị rò rỉ hoặc hư hỏng.
Lưu lượng cũng ảnh hưởng trực tiếp đến kích thước van: hệ thống lưu lượng lớn cần van có đường kính lớn hơn để tránh tổn thất áp suất.
Do đó, cần tính toán áp suất và lưu lượng thực tế trước khi chọn van, thay vì chỉ chọn theo thói quen hoặc giá thành.
Nhiệt độ và môi chất sử dụng
Van điện từ có thể sử dụng cho nhiều môi chất: nước, khí nén, hơi nóng, dầu, hóa chất…
Tùy theo môi chất, vật liệu chế tạo thân van và gioăng làm kín sẽ khác nhau. Ví dụ:
- Nước sạch: dùng van đồng, inox, gioăng EPDM.
- Hơi nóng: dùng van inox, gioăng Teflon chịu nhiệt.
- Hóa chất ăn mòn: ưu tiên inox 316 hoặc nhựa kỹ thuật.
- Nhiệt độ làm việc cũng là yếu tố quan trọng: nếu dùng hơi nóng > 150°C mà chọn nhầm gioăng, van sẽ nhanh chóng hỏng.
Tần suất đóng/mở van
Van điện từ thích hợp cho đóng/mở nhanh và liên tục, nhưng nếu tần suất quá cao, cuộn coil dễ bị nóng và giảm tuổi thọ.
Với hệ thống cần vận hành đóng/mở hàng nghìn lần/ngày, nên cân nhắc loại van điện từ chuyên dụng hoặc giải pháp thay thế bằng van điều khiển khí nén.
Tính an toàn khi mất điện
Đây là yếu tố then chốt để quyết định dùng van NC hay NO.
Nếu hệ thống cần đóng van ngay khi mất điện để đảm bảo an toàn (ví dụ hệ thống khí nén, dầu, hóa chất), hãy chọn van NC.
Ngược lại, nếu hệ thống yêu cầu dòng chảy duy trì khi mất điện (ví dụ thoát nước, chữa cháy), nên chọn van NO.
Ngân sách và chi phí vận hành
- Giá thành van phụ thuộc vào kích thước, vật liệu và thương hiệu.
- Ngoài chi phí mua ban đầu, cần tính đến chi phí điện năng (NC tốn điện khi mở, NO tốn điện khi đóng) và chi phí bảo trì.
- Lựa chọn đúng ngay từ đầu sẽ giúp tiết kiệm chi phí dài hạn thay vì mua van giá rẻ nhưng nhanh hỏng.
Việc lựa chọn van điện từ thường đóng hay thường mở phụ thuộc vào nhu cầu thực tế của hệ thống. Van thường đóng đảm bảo an toàn khi mất điện, trong khi van thường mở phù hợp với các ứng dụng cần dòng chảy liên tục. Ngoài ra, bạn cũng cần xem xét các yếu tố như áp suất, lưu lượng, nhiệt độ môi chất, tần suất vận hành và chi phí để chọn loại van phù hợp nhất. Một quyết định đúng đắn ngay từ đầu sẽ giúp hệ thống vận hành ổn định, tiết kiệm và an toàn lâu dài.
Và bạn cần tư vấn thêm về dòng van điện từ hay bất kỳ dòng van công nghiệp khác, hãy liên hệ ngay với Tuấn Hưng Phát để được hỗ trợ và tư vấn chi tiết.
Ngày cập nhật lần cuối: 21/08/2025