Cấu tạo van cầu chi tiết

Cấu tạo van cầu có những đặc điểm đặc biệt giúp thiết bị vận hành ổn định, kín khít và điều tiết lưu lượng hiệu quả trong nhiều hệ thống công nghiệp. Mỗi bộ phận trên van đều được thiết kế với vai trò riêng, tạo nên hiệu suất và độ bền vượt trội. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết từng chi tiết cấu tạo để giúp bạn hiểu rõ vì sao van cầu luôn được ưu tiên trong các ứng dụng đòi hỏi độ chính xác cao.

Van cầu là gì?

Van cầu là một loại van dùng để đóng/mở hoặc điều tiết lưu lượng trong đường ống bằng cách điều chỉnh vị trí của đĩa van so với bề mặt làm kín. Điểm đặc trưng của van cầu nằm ở hành trình đóng mở theo phương thẳng đứng, giúp kiểm soát lưu lượng chính xác hơn so với nhiều loại van khác.

Thân van thường có dạng hình cầu hoặc gần giống hình cầu, bên trong được thiết kế một vách ngăn có lỗ mở để dòng chất lỏng đi qua. Khi tay quay hoặc bộ truyền động tác động lên ty van, đĩa van sẽ nâng lên hoặc hạ xuống, từ đó tăng hoặc giảm lượng dòng chảy.

Cấu tạo van cầu chi tiết

Van cầu được cấu tạo từ những bộ phận chính sau: 

Cấu tạo van cầu với các bộ phận chi tiết

Thân van

• Thân van là bộ phận chịu áp chính, chứa toàn bộ chi tiết làm việc của van.
• Vật liệu phổ biến: gang, gang dẻo, thép carbon, inox 304/316, thép hợp kim chịu nhiệt.
• Tiêu chuẩn kết nối: mặt bích theo JIS, BS, ANSI; ren NPT/BSP; hàn socket hoặc hàn đối đầu cho áp cao.
• Thân van thường được đúc liền khối, đảm bảo độ bền và khả năng chịu áp suất, nhiệt độ lớn.

Nắp van

Nắp van bao phủ phần trên của thân, tạo khoang chứa ty van và bộ phận làm kín. Chức năng chính là bảo vệ ty van, giữ áp lực, tạo điểm lắp bộ truyền động.

Cách kết nối:

• Bắt bulong – phổ biến, dễ bảo trì.
• Hàn kín – dùng cho áp suất cao, môi trường nguy hiểm.
• Kiểu áp suất tự siết – chuyên cho hệ thống hơi nhiệt độ cao.

Đĩa van

Đĩa van là bộ phận trực tiếp ngăn hoặc cho phép dòng chảy đi qua seat.

Ngoài ra, đĩa van có 3 loai cơ bản như: Đĩa bi – bóng, đĩa hợp phần, đĩa chốt. Tất cả được làm từ chất liệu inox cao cấp, có khả năng chống ăn mòn, chịu nhiệt và độ bền cao. 

Ty van 

Ty van kết nối giữa đĩa van và tay quay hoặc bộ truyền động. Truyền lực trực tiếp giúp đĩa van nâng lên/hạ xuống theo phương thẳng đứng.

Có hai kiểu phổ biến: ty nổi (rising stem) và ty chìm (non-rising stem). Và ty van thường được mạ cứng để tăng khả năng chống ăn mòn và chống xoắn.

Gioăng làm kín

Gioăng làm kín là chi tiết nằm bên trong thân, là bề mặt để đĩa van ép vào, tạo độ kín. Có thể là gioăng liền thân hoặc gioăng rời có thể thay thế.

Phần gioăng làm kín này được chế tạo từ các vật liệu mềm, chịu lực, chống ăn mòn và chống rò rỉ hơi nóng ra bên ngoài. 

Tay quay / Bộ truyền động

Đối với van cầu thì được vận hành bằng tay quay hoặc bộ truyền động. 

Tay quay: Được làm bằng gang, thép không gỉ. Tuy nhiên, dòng van cầu tay quay phù hợp với dòng van từ DN300 trở xuống. Vận hành hoàn toàn bằng thủ công, dùng sức người.

Bộ điều khiển: Có 2 dạng điều khiển: bộ điều khiển khí nén và bộ điều khiển điện. Dạng điều khiển phù hợp với hệ thống có kích thước lớn, áp lực cao và vị trí cách xa trung tâm, dưới sâu… 

Phân loại cấu tạo van cầu

Van cầu được phân loại dựa trên nhiều tiêu chí khác nhau như kiểu kết nối, vật liệu chế tạo, hình dạng thân van và phương thức điều khiển. Việc phân loại giúp người dùng lựa chọn loại van phù hợp nhất với môi trường và yêu cầu vận hành.

Phân loại theo kiểu kết nối

Van cầu được có sẵn các dòng kết nối ren, lắp bích

Van cầu nối ren

Sử dụng kết nối ren, thường dùng cho đường ống có kích thước nhỏ (DN15–DN50). Ưu điểm là lắp đặt đơn giản, chi phí thấp.

Van cầu nối bích

Kết nối bằng mặt bích, phù hợp cho đường ống kích thước lớn và các hệ thống yêu cầu áp suất – nhiệt độ cao. Cho độ kín tốt và dễ bảo trì.

Van cầu nối hàn

Kết nối bằng phương pháp hàn (hàn đối đầu hoặc hàn socket). Được sử dụng trong các hệ thống đặc thù như dầu khí, hơi nóng, hóa chất, nơi yêu cầu độ kín tuyệt đối và tính ổn định cao.

Phân loại theo chất liệu

Tuấn Hưng Phát đang có sẵn hàng van cầu gang, inox, đồng, nhựa với số lượng lớn

Van cầu gang

Phổ biến, giá thành rẻ, dùng trong hệ thống nước, khí, hơi áp suất trung bình.

Van cầu thép

Chịu nhiệt và chịu áp cao, phù hợp cho hơi nóng, dầu nhiệt, khí nén công nghiệp nặng.

Van cầu inox

Chống ăn mòn tốt, chịu nhiệt cao, thích hợp cho hóa chất, thực phẩm, dược và môi trường khắc nghiệt.

Van cầu đồng

Độ bền cao, chống ăn mòn nhẹ, thường dùng cho hệ thống dân dụng hoặc điều hòa.

Van cầu nhựa

Giá thành thấp, chịu được hóa chất nhẹ, thường dùng cho nước sạch, bể xử lý hoặc dung dịch ăn mòn nhẹ.

Phân loại theo thiết kế thân van

Van cầu chữ Z (dạng thẳng)

Loại thông dụng nhất, thiết kế cho dòng chảy đi theo hướng thẳng, dễ bảo trì và điều tiết tốt.

Van cầu chữ Y

Thân van nghiêng giúp giảm sụt áp, phù hợp môi trường áp cao và dòng chảy tốc độ lớn.

Van cầu góc (dạng chữ R)

Thân van tạo góc 90°, dùng để đổi hướng dòng chảy mà không cần lắp thêm co ống.

Van cầu ba ngã (dạng chữ T)

Có ba hướng lưu thông, dùng để trộn hoặc phân chia dòng chất lỏng/gas, thường gặp trong hệ thống điều khiển tự động.

Phân loại theo phương thức điều khiển

Van cầu điều khiển tay quay

Vận hành thủ công, phù hợp hệ thống đơn giản và kích thước van nhỏ đến trung bình.

Van cầu điều khiển điện

Sử dụng motor điện, điều tiết chính xác, ứng dụng trong hệ thống tự động hóa.

Van cầu điều khiển khí nén

Dùng áp lực khí nén để đóng/mở, phản hồi nhanh, thích hợp nhà máy sản xuất, môi trường yêu cầu an toàn cháy nổ.

Cấu tạo và các dạng thiết kế khác nhau giúp van cầu đáp ứng đa dạng yêu cầu vận hành, từ điều tiết chính xác đến làm việc trong môi trường áp suất – nhiệt độ cao. Việc hiểu rõ từng kiểu cấu tạo và nguyên lý hoạt động sẽ giúp người sử dụng lựa chọn đúng loại van, tối ưu hiệu quả và độ bền cho toàn bộ hệ thống.

Bạn đang cần tìm dòng van cầu chất lượng, giá tốt,  hãy liên hệ với Tuấn Hưng Phát để được hỗ trợ tốt nhất.