Bạn đã đón đọc chủ đề: Quy trình vận hành lò hơi an toàn của chúng tôi chưa? Nếu đã tham khảo, Quý Vị hẳn hiểu rõ, khi vận hành lò hơi sẽ có một số sự cố thậm chí nguy hiểm nhất có thể xảy ra là nổ lò nếu không được xử lý khắc phục kịp thời. Vậy, những sự cố lò hơi nào phổ biến, biểu hiện để nhận dạng sự cố là gì?
Hãy theo dõi bài viết với chủ đề: “Sự cố lò hơi thường gặp khi vận hành và cách khắc phục” để nắm rõ các sự cố có thể xảy ra, cách nhận biết sự cố và các phương án xử lý khắc phục.
Các sự cố lò hơi phổ biến khi vận hành
Sự cố lò hơi bị cạn nước nghiêm trọng
Đây là một sự cố khá thường thấy trong quá trình vận hành lò hơi. Nguyên nhân gây ra sự cố này chủ yếu do:
- Chuyên viên vận hành lò hơi tắc trách, không theo dõi mực nước tại ống thủy thường xuyên, không bổ sung nước kịp thời.
- Van xả đáy không được đóng kín, bị rò rỉ khiến thất thoát nước.
- Bơm cấp nước không chạy, hoặc có chạy nhưng nước không vào được lò hơi.
- Hệ thống ống dẫn nước bổ sung bị tắc, vỡ,…; bồn chứa nước không đủ – bơm không có tác dụng.
Nhận biết sự cố này bằng một số hiện tượng:
- Đèn tín hiệu báo động mức nước lò hơi tại tủ trung tâm sáng lên màu đỏ
- Quan sát ống thủy không còn nước, chỉ có hơi nước
- Áp suất trong lò tăng hơn bình thường, van an toàn vận hành xả áp liên tục
Nếu lò hơi xả ra sự cố cạn nước nghiêm trọng, chúng ta cần phải thực hiện các biện pháp dưới đây để khắc phục, và đảm bảo an toàn cho lò hơi:
- Kiểm tra ống thủy có bị rò rỉ hay không bằng cách: Đóng van hơi rồi mở van xả ống thủy. Sau đó, cấp nước vào ống thủy. Ngoài việc kiểm tra ống thủy có bị rò rỉ hay không, thao tác này còn có giúp rửa – xả cặn trong ống thủy. Khi ống đã thông, chúng ta đóng van xả ống thủy, và mở van đường hơi.
- Khi kiểm tra ống thủy, nếu mực nước chưa cạn quá mức, có nước lấp ló thì chúng ta có thể trực tiếp bổ sung nước ngay. Khi đó, người vận hành đồng thời phải giảm hoặc tắt hẳn khoang đốt. Trong khi cấp nước phải chú ý bổ sung từ từ đến mức tối thiểu của ống thủy, và quan sát xem có hiện tượng bất thường nào xảy ra không. Cuối cùng, chờ mực nước trong ống thủy ổn định thì bơm đến mức ½ ống và cho lò vận hành lại bình thường.
- Khi kiểm tra ống thủy, nếu mực nước cạn quá mức với biểu hiện mở van xả ống thủy không có nước mà chỉ có hơi phụt ra thì tuyệt đối không cấp nước vào. Công việc khẩn cấp lúc này là ngừng khẩn cấp lò hơi: Tắt quạt điều hòa không khí khoang đốt, đóng các cửa điều tiết không khí. Tiếp theo đóng van hơi chính, tắt quạt hút khói khoảng 20 phút thì đóng các cửa điều hòa khói để lò tự nguội. Nếu áp suất trong lò vẫn cao, chúng ta có thể kênh – điều chỉnh van an toàn để xả bớt hơi ra.
Sự cố lò hơi bị tràn nước
Nguyên nhân của sự cố lò hơi bị đầy nước quá mức – tràn nước là do thiết bị điều khiển cấp nước không hoạt động, và nhân viên vận hành không phát hiện kịp thời để xử lý.
Khi lò hơi bị đầy nước quá mức, đèn tín hiệu báo mực nước sẽ sáng đỏ. Quan sát ống thủy, chúng ta sẽ thấy ống đầy nước. Quan sát đồng hồ đo áp suất sẽ thấy, áp suất trong lò hơi giảm xuống từ từ. Nếu nghiêm trọng, chúng ta có thể nghe thấy tiếng rung động do thủy kích trong đường ống.
Phương án xử lý cho sự cố nồi hơi này gồm các bước:
- Kiểm tra ống thủy: đóng van cấp nước vào và mở van xả ống thủy để xả toàn bộ nước rồi đóng lại. Cuối cùng mở lại van cấp nước.
- Nếu nước trong ống thủy vẫn bị đầy quá mức thì đóng van cấp nước, tắt bơm cấp nước. Sau đó tiến hành quy trình xả ống thủy đến vạch tối đa trên ống thì ngừng. Sau khoảng 3 phút tiếp tục xả xuống mức trung bình, rồi đóng van hơi chính và giật tay xả van an toàn.
- Lưu ý: trong quá trình này cần giảm nhiệt độ buồng đốt cho đến khi ổn định, mở van hơi và cho lò vận hành bình thường.
Sự cố thủng hoặc nổ ống lò hơi
Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sự cố này là do:
- Chất lượng nước cấp cho lò hơi không đạt yêu cầu, chứa nhiều kim loại nặng đóng cặn bám vào thành ống.
- Vòng tuần hoàn nước của lò hơi bị xáo trộn.
- Lò hơi vận hành trong khi các ống không được đốt nóng đồng đều hoặc thu nhiệt không đều.
- Tro cặn đọng đết xỉ nhiều trên thành ống khiến ống bị oxy hóa
- Vận hành lò hơi không đúng quy trình: đốt lò hơi quá vội, áp suất trong lò bị thay đổi đột ngột, liên tục; lò hơi bị cạn nước; không thường xuyên xả cặn ống thủy; thay đổi công suất lò liên tục trong thời gian ngắn; dừng lò và làm nguội cưỡng ép, quá nhanh.
- Chất lượng ống kém
Khi xảy ra sự cố này, hơi nước sẽ bị phun xuống buồng đốt, và mực nước trong ống thủy giảm nhanh. Tình trạng nghiêm trọng sẽ xuất hiện tiếng động lạ trong lò hơi. Để khắc phục, chúng ta cần phải thực hiện quy trình kiểm tra và xử lý như sau:
- Ngừng lò khẩn cấp
- Ngừng cấp nước vào lò
- Nhanh chóng tìm và thay thế đoạn ống bị thủng, nổ
Bộ phận chịu áp của lò hơi bị xì hơi
Nguyên nhân của sự cố này chủ yếu do chất lượng chế tạo, sửa chữa hay lắp ráp không đạt tiêu chuẩn. Hoặc do chất lượng nước cấp vào không đạt yêu cầu gây ăn mòn cục bộ, khiến kim loại bị biến dạng, rạn nứt. Khi xảy ra sự cố, chúng ta có thể nghe thấy rất rõ ràng tiếng rít của hơi nóng xì ra theo các kẽ nứt. Để xử lý sự cố này, chúng ta cần khắc phục như sau:
- Nếu chỗ bị rò, xì hơi tại vị trí các van, mối kết nối mà lò đang trong chu kỳ vận hành thì cũng không cần khắc phục sửa chữa ngay; mà có thể tiếp tục theo dõi chờ đến đợt bảo dưỡng sửa chữa để thay thế, khắc phục.
- Nếu vị trí xì hơi tại các bộ phận áp lực thì cần ngừng khẩn cấp lò hơi và khắc phục sự cố: hàn vá hoặc thay thế.
Sự cố hỏng ống thủy và áp kế của lò hơi
Nguyên nhân dẫn đến sự cố này chủ yếu do ống thủy và áp kế chịu tác động của sự thay đổi nhiệt độ đột ngột hoặc bị va đập vật lý; là do kỹ thuật lắp đặt không đúng khiến ống thủy bị lệch tâm, hoặc bị xiết chặt quá không có không gian giãn nở. Một nguyên nhân nữa là do thời gian vận hành khiến ống thủy bị mài mòn. Khi bị vỡ, hiển nhiên chúng ta sẽ nghe có tiếng nổ – vỡ của thủy tinh. ĐỒng thời nước và hơi bị phun ra. Để khắc phục thì chúng ta cần phải thay thế ống thủy và đồng hồ áp suất mới. Trước khi thay thế, chúng ta cần phải ngừng hoạt động lò.
Sự cố hỏng van nước cấp của lò hơi
Nguyên nhân gây hỏng van có khá nhiều: van không đáp ứng được điều kiện làm việc; thời gian vận hành lâu ngày bị bám cặn khiến bị kẹt, hoặc có thể bị oxy hóa gây hư hỏng. Sự cố này thường sẽ khiến cho nước nóng chảy ngược lại đầu bơm hoặc bơm vẫn vận hành nhưng không có nước vào lò. Việc khắc phục lỗi này khá linh động. Tùy thuộc vào vị trí van hỏng ở đâu và tình trạng hư hại thế nào mà yêu cầu sửa chữa thay thế ngay hoặc tiếp tục quan sát chờ đến thời gian bảo dưỡng lò hơi định kỳ.
Tuấn Hưng Phát chuyên nhập khẩu và phân phối các sản phẩm van – vật tư đường ống bao gồm các sản phẩm ứng dụng cho hệ thống lò hơi, nồi hơi. Các sản phẩm được lưu kho sẵn hàng như: Van bướm, van bi, van cầu hơi, van cổng, van 1 chiều, van an toàn, đồng hồ lưu lượng hơi nóng, van bi điều khiển điện tuyến tính, nhiệt kế, áp kế,… Liên hệ Hotline để được hỗ trợ, báo giá hoặc đặt lịch hẹn tham quan xem hàng mẫu trực tiếp.
Sự cố hỏng van xả đáy lò hơi
Chủ yếu là do van bị tắc, kẹt hoặc rò rỉ van xả. Khi đó, nước sẽ bị rỉ hoặc xì mạnh tùy theo mức độ hở của van; hoặc bị kẹt thì sẽ không thể đóng mở được. Phương án xử lý cho trường hợp này thì chủ yếu là thay thế van xả mới rồi kiểm tra khắc phục, sửa chữa van cũ nếu có thể.
Sự cố sụt vách lò hơi, hỏng lớp bảo ôn
Nguyên nhân của sự cố sụt vách, hỏng bảo ôn của lò hơi có thể do khi xây lắp chưa đúng kỹ thuật, các bộ phận của lò giãn nở trong khi vận hành kích vào nhau khiến tường bảo ôn bị rạn nứt. Hoặc do thời gian sử dụng bảo ôn đã quá lâu mà chưa được tu bổ, thay thế.
Khi xảy ra sự cố sụt vách, hỏng bảo ôn lò hơi thì sẽ phát ra tiếng động của sự sụt nở. Chúng ta có thể nhìn rõ những lớp bảo ôn bị bung ra, tường – vách lò bị nứt khi quan sát vào trong thân lò. Để khắc phục sự cố lò hơi sụt vách, hỏng bảo ôn thì chúng ta nên ngừng vận hành lò khẩn cấp và sửa chữa, thay thế ngay. Nếu trong trường hợp sụt vách tương đối nhẹ mà vẫn trong giai đoạn vận hành quan trọng thì có thể kéo dài việc sửa chữa, nhưng không quá 1 tháng.
Sự cố bơm cấp nước lò hơi bị hỏng
Nguyên nhân dẫn đến sự cố hỏng máy bơm khá đa dạng, còn phụ thuộc là loại bơm nào. Nếu bơm của lò hơi có các hiện tượng sau thì nên ngừng vận hành và gọi cho thợ sửa bơm đến hỗ trợ:
- Bật bơm nhưng không chạy
- Hơi mở nhưng bơm không hoạt động
- Bơm chạy nhưng nước không vào lò
Quạt điều tiết không khí lò hơi bị hỏng
Sự cố quạt điều tiết không khí lò hơi bị hỏng đa phần là do vận hành lâu ngày dẫn đến cánh quạt bị hỏng, bị kẹt; hoặc do nguồn điện có vấn đề như chập cháy, thiếu pha. Bên cạnh những nguyên nhân trên, chúng ta cũng cần kiểm tra đường dẫn gió xem có bị tắc hay thủng khiến gió không dẫn vào lò được hay không.
Làm sao để tránh – giảm thiệt hại khi có sự cố lò hơi
- Nên ngừng hoạt động lò hơi ngay khi có sự cố xảy ra tại các bộ phận chịu áp lực của lò hơi.
- Lò hơi hết hạn vận hành theo giấy phép của thanh tra kỹ thuật an toàn lao động phải được ngừng vận hành để được kiểm định và đăng kiểm lại mới được sử dụng tiếp.
- Sửa chữa lò hơi can thiệp vừa và lớn phải được thực hiện bởi các đơn vị, cá nhấn được sự công nhận của cơ quan có thẩm quyền; và phải tuân thủ theo đúng quy trình kỹ thuật an toàn lò hơi hiện hành.
- Nếu xảy ra các sự cố nghiêm trọng không thể khắc phục, đơn vị vận hành phải liên hệ đơn vị cung cấp lò hơi để được hỗ trợ, thảo luận có phương án xử lý.
- Khi vận hành, cá nhân, đơn vị vận hành phải có nhật ký vận hành và phải được ghi chép đầy đủ, cẩn thận.
- Không được tự ý thay đổi kết cấu, nguyên lý làm việc của lò hơi.
Tổng kết
Như Quý Vị đã thấy, năng lượng hơi nóng là rất cần thiết cho sản xuất công nghiệp. Tuy nhiên, các sự cố lò hơi cũng tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ, thậm chí có thể nguy hại rất lớn đến tài sản cũng như tính mạng con người. Việc đảm bảo quy trình vận hành một cách khắt khe là tất yếu, nhưng cũng cần huấn luyện, đào tạo cán bộ vận hành những phương án xử lý khi có sự cố nồi hơi xảy ra. Trên đây, Chúng tôi đã đưa ra một số sự cố lò hơi phổ biến khá thường gặp khi vận hành. Hi vọng, đây sẽ là một nguồn tài liệu bổ ích cho Quý Vị Bạn đọc.
Quý Vị có thể tìm đọc các chủ đề liên quan tại chuyên mục: Kiến thức về hệ thống lò hơi – Ứng dụng lò hơi
