Van 1 chiều là một thiết bị van – đường ống không thể thiếu trong các hệ thống. Nó thuộc nhóm sản phẩm van bảo vệ nhằm ngăn chặn dòng lưu chất chảy ngược lại gây ra hiện tượng búa nước. Bên cạnh đó, van một chiều còn giúp hạn chế sự thất thoát lưu chất khi có sự cố hư hỏng trên đường ống xảy ra. Trên thị trường có sự góp mặt của khá nhiều mẫu sản phẩm van này. Bài viết sẽ đưa ra cách phân loại van 1 chiều dựa theo các tính chất chung của các loại van khác nhau.
Để gom nhóm, phân loại cho các mẫu sản phẩm này cũng có các cách khác nhau dựa trên các tiêu chí khác nhau. Ví dụ như phân loại dựa theo cơ chế vận hành của đĩa van; phân loại dựa trên môi trường lưu chất mục tiêu… Dưới đây, Chúng ta cùng phân loại van 1 chiều dựa trên từng tiêu chí nhé.
Phân loại van 1 chiều dựa trên cơ chế vận hành của đĩa van
Đây là tiêu chí về cách chuyển động của đĩa van để đóng/mở van khi có sự chênh lệch về áp suất hai cửa vào – ra của van. Hiện nay, có hai loại phổ biến đó là đĩa van chuyển động dạng xoay và đĩa van chuyển động theo dạng trượt. Nào, chúng ta cùng tìm hiểu chi tiết về chúng nhé.
Van 1 chiều dạng xoay
Còn được gọi là van 1 chiều cửa xoay. Van 1 chiều dạng xoay là nhóm các loại van có đĩa van vận hành theo phương pháp xoay quanh 1 trục. Khi không có dòng lưu chất đi qua van, tâm của đĩa van trùng với tâm của thân van và đường ống. Khi đó, đĩa van che kín, ngăn cách khoang bên trong thân van thành 2 phần(cửa ra và cửa vào). Khi có dòng lưu chất đi qua, và áp lực dòng lưu chất đủ mạnh, đĩa van sẽ bị đẩy và xoay quanh trục. Khi đó nó sẽ di chuyển xoay quanh trục một góc nhất định nhờ các cơ chế hãm góc khác nhau; và hai đầu cửa vào – ra được thông với nhau; cho phép lưu chất đi qua van từ cửa vào đến cửa ra. Khi ngắt dòng lưu chất hoặc áp lực dòng chảy không đủ, đĩa van sẽ di chuyển xoay quanh trục trở lại vị trí đóng. Quá trình này xảy ra nhờ áp lực tại cửa ra lớn hơn áp lực tại cửa vào và một số biện pháp hỗ trợ khác tác động lên đĩa van. Các loại van 1 chiều sử dụng phương pháp xoay có thể kể đến như: Van 1 chiều cửa lật, van bướm một chiều, van 1 chiều lá.
Van một chiều dạng trượt
Đây là nhóm các loại van 1 chiều sử dụng phương pháp trượt: đĩa van đóng vai trò là phần tử trượt, di chuyển giữa vị trí đóng – mở để vận hành. Kết cấu của các loại van sử dụng phương pháp này khá đơn giản: Thân van và phần tử trượt. Một số loại van có bộ phận hỗ trợ tác động để đĩa van có thể vận hành trượt hoặc không cần khi đĩa van dạng bi kim loại. Khi không có dòng lưu chất đi qua, đĩa van ở vị trí đóng. Khi dòng lưu chất đi qua van, áp lực tại đầu vào lớn hơn áp lực đầu ra. Đĩa van sẽ di chuyển trượt đến vị trí mở nhờ tác động của dòng lưu chất. Khi ngắt dòng lưu chất đi qua van, đĩa van lại trượt trở lại vị trí đóng. Xảy ra quá trình đó bởi sự tác động của áp lực tại cửa ra và trọng lượng của đĩa van(hoặc cơ chế lò xo đàn hồi hỗ trợ). Một số loại van sử dụng phương pháp này đó là: Van 1 chiều lò xo, van bi 1 chiều.
Phân loại van 1 chiều dựa trên môi trường lưu chất mục tiêu
Môi trường lưu chất trong hệ thống của bạn là gì? Mỗi loại môi trường lưu chất sẽ có đặc tính và tính chất hóa học, vật lý khác nhau; và yêu cầu các thiết bị có điều kiện kỹ thuật khác nhau. Tuy vậy, chúng ta có thể nhận thấy có 3 loại môi trường lưu chất cơ bản, đó là nước(dạng lỏng), hơi, khí.
Van 1 chiều nước
Hay còn gọi là van nước một chiều. Chúng có các thông số về kỹ thuật chuyên phục vụ cho môi trường nước, hay nói chính xác hơn là môi trường chât lỏng. Nhiệt độ của chúng thường dưới 140 độ C. Các loại van 1 chiều nước thường được chế tạo từ chất liệu gang, đồng, nhựa, inox.
Xem thêm: Van điện đóng mở nước
Van một chiều hơi nóng
Đây là loại van được chế tạo hướng đến mục tiêu sử dụng cho môi trường hơi nóng. Cũng vì vậy, nó cần phải đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật như: khả năng chịu nhiệt tốt, khả năng chịu áp tốt, có độ kín cao. Ví dụ: ở một vài hệ thống hơi nóng có thể đạt đến 400 độ C, thậm trí hơn thế. Các loại van một chiều hơi nóng thường được chế tạo từ các chất liệu gang, đồng, inox, thép đúc. Các chất liệu có khả năng chịu nhiệt từ thấp đến cao để đáp ứng mọi mức độ nhiệt độ mà vẫn tối ưu chi phí.
Van 1 chiều khí nén
Hay còn gọi là van 1 chiều máy nén khí do thường xuyên được lắp đặt đi kèm máy nén khí. Đây là loại van chuyên dùng cho môi trường khí nén. Van 1 chiều khí nén thường có kích cỡ vừa và nhỏ, có khả năng chịu áp suất cao và một số yêu cầu về nhiệt độ cao hay nhiệt độ âm(tùy môi trường khí nén có tính chất gì).
Phân loại dựa trên kiểu kết nối
Van 1 chiều là một dòng van có các kích cỡ rất đa dạng và cũng đa dạng kiểu kết nối. Các kiểu kết nối có thể kể đến như: lắp bích, wafer, lắp ren, rắc co, dán keo(ở van nhựa) hay nối nhanh ở van khí nén.
Van 1 chiều lắp bích
Van 1 chiều mặt bích hay lắp bích là van có kiểu kết nối dạng hai mặt nối bích. Chúng thường có kích cỡ lớn từ DN50(phi 60mm) trở lên. Trên thị trường có rất nhiều tiêu chuẩn mặt bích khác nhau: JIS, DIN, BS, ANSI,… Mỗi tiêu chuẩn đại diện cho một đế chế công nghiệp thời cách mạng công nghiệp. Do đó, Quý Vị nếu mua van hãy lưu ý về những tiêu chuẩn mặt bích này nhé.
Sản phẩm liên quan: Van bi mặt bích điều khiển điện Haitima
Van 1 chiều wafer – wafer check valve
Là dòng van 1 chiều có kiểu kết nối dạng kẹp. Kiểu kết nối này không kén chọn tiêu chuẩn mặt bích, có thể lắp với bất kỳ tiêu chuẩn nào. Cũng vì vậy, người ta gọi nó là kiểu kết nối đa tiêu chuẩn. Van 1 chiều wafer cũng thường có các kích cỡ lớn từ phi 60mm trở lên. Van có kiểu kết nối wafer có thể kể đến như: van 1 chiều cánh bướm, van 1 chiều lá.
Van một chiều lắp ren
Thường có các kích cỡ nhỏ hơn hoặc bằng DN50 (phi 60mm). Các loại van một chiều lắp ren thường thấy có các chất liệu bằng đồng, inox. Bộ phận bước ren được khắc bên trong cửa vào, cửa ra của van; và được gọi là ren trong.
Van 1 chiều rắc co
Kiểu kết nối rắc co thường thấy ở van 1 chiều nhựa và van một chiều vi sinh. Kích cỡ của những van sử dụng kiểu kết nối này cũng nhỏ hơn hoặc bằng DN50 (phi 60).
Van 1 chiều dán keo
Loại này chỉ duy nhất dòng van 1 chiều nhựa sử dụng; và đường ống lắp van cũng là ống nhựa. Người ta bôi keo dán nhựa vào bên ngoài đầu ống nhựa chờ và bên trong hai đầu của van; rồi lắp van vào, chờ keo khô là có thể sử dụng.
Van 1 chiều nối nhanh
Kiểu kết nối này thường thấy ở van 1 chiều khí nén. Chúng có các khấc nối giúp giữ chặt ống nối. Kiểu kết nối này có ưu điểm là nhanh chóng, tiện lợi mà không cần bất kỳ cái gì hỗ trợ.
Phân loại van 1 chiều theo chất liệu
Như đã biết, mỗi lưu chất có tính chất hóa học, vật lý khác nhau. Và từ đó, van 1 chiều cũng phải đảm bảo đáp ứng được các yêu cầu về kỹ thuật đó. Một trong các phương pháp đó là chất liệu thân van phù hợp. Có một số tùy chọn chất liệu van như: Van 1 chiều inox, đồng, gang, nhựa,…
Van 1 chiều gang
Chất liệu gang chế tạo van 1 chiều thường thấy là gang cầu, gang xám. Tiêu chuẩn của gang cũng rất đa dạng như: gang GC200, G2500,… Van gang thường có khả năng chịu nhiệt độ không quá cao chỉ tối đa 140 độ C. Vì vậy, chúng thường được ứng dụng cho môi trường nước.
Van 1 chiều inox
Là loại van được chế tạo hoàn toàn từ chất liệu inox 201, 304, 316 hoặc các tiêu chuẩn tương đương. Những mẫu van bằng inox thường có khả năng chịu nhiệt, chịu ăn mòn hóa chất tốt. Nhiệt độ tối đa có thể lên đến 180 độ C, hóa chất đậm đặc lên đến 45%. Bên cạnh đó, một số van 1 chiều inox có tiêu chuẩn cao hơn có khả năng chịu nhiệt và ăn mòn hóa chất cực tốt rất hiếm trên thị trường và có giá thành rất cao. Các loại van 1 chiều inox thường được ứng dụng cho nước sạch sinh hoạt, nước thải chứa hóa chất, nguyên liệu chế biến thực phẩm, nhiên liệu dầu máy,…
Van 1 chiều đồng
Là những sản phẩm van 1 chiều được chế tạo từ đồng thau. Chúng thường có kích thước nhỏ dùng cho đường ống phi 60mm trở xuống. Kiểu kết nối của chúng thường là dạng lắp ren. Van 1 chiều đồng thường được ứng dụng cho nước, hơi nóng.
Van 1 chiều nhựa
Van 1 chiều nhựa thường có chất liệu từ nhựa polyme: PVC, uPVC, cPVC, và một số loại nhựa cao cấp khác. Tuy nhiên, trên thị trường hiện nay chủ yếu là các sản phẩm từ nhựa PVC, và cPVC, uPVC ít hơn một chút. Kích cỡ van khá đa dạng từ phi 21mm đến phi 168mm; với các kiểu kết nối rắc co, dán keo, mặt bích, wafer. Các sản phẩm van nhựa có thế mạnh về chịu ăn mòn hóa chất nên có thể sử dụng cho hệ thống ống dẫn hóa chất đậm đặc lên đến 70%. Chúng cũng thường được ứng dụng cho các hệ thống nước sạch dân dụng.
Van 1 chiều thép đúc
Là một chất liệu có khả năng chịu nhiệt cực cao, van 1 chiều bằng thép đúc có khả năng chịu nhiệt lên đến 400 độ C. Chúng thường được áp dụng cho các hệ thống lò hơi, hơi nóng có nhiệt độ cao. Van có các kích cỡ trải dài từ phi 21 đến phi 324mm với các kiểu kết nối hàn, mặt bích.
Phân loại theo xuất xứ
Trên thị trường Việt Nam có sự góp mặt của rất đa dạng sản phẩm với nguồn gốc xuất xứ khác nhau. Các quốc gia có tiêu chuẩn chế tạo và hệ thống đo lường kiểm định sản phẩm khác nhau. Vì vậy, xuất xứ van 1 chiều cũng một phần đánh giá được chất lượng, giá thành, tiêu chuẩn kết nối của sản phẩm. Hiện nay, góp mặt tại thị trường van Việt Nam có thể kể đến các sản phẩm của các quốc ra như: Hàn Quốc, Nhật Bản, Malaysia, Trung Quốc, Đức, Thổ Nhĩ Kỳ… Các sản phẩm thường có tiêu chuẩn chất liệu chế tạo khác nhau; tiêu chuẩn kết nối khác nhau; hệ thống kiểm định khác nhau; và giá thành sản phẩm cũng có sự khác biệt rất lớn.
Hiện nay, Tuấn Hưng Phát đang phân phối van 1 chiều Hàn Quốc thương hiệu Wonil. Đây là thương hiệu được Chúng tôi đại diện độc quyền phân phối tại Việt Nam.
Tổng kết
Trên đây, Bài viết đã đưa ra các tiêu chí phân loại van 1 chiều và phân loại chi tiết tiết dòng van này. Để tìm hiểu chi tiết các loại van 1 chiều, mời Quý vị tham khảo bài viết “van 1 chiều là gì”. Ở đây, chúng tôi chỉ đưa ra những tiêu chí và phân tích những tiêu chí này một cách chi tiết nhất. Quý vị có ý kiến đóng góp hay vấn đề cần hỗ trợ giải đáp? Mời Quý vị gửi đến hòm thư kinhdoanh@tuanhungphat.vn hoặc phản hồi tại phần comment cho Chúng tôi được biết nhé. Trân trọng cảm ơn!
Mời Quý Vị tham khảo thêm bài viết: Ứng dụng van 1 chiều
