Nhiệt năng được ứng dụng rộng rãi trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Nó tồn tại dưới nhiều dạng khác nhau như: Cơ năng, điện năng, quang năng…Vậy nhiệt năng là gì? Đơn vị đo của nhiệt năng. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.
Nhiệt năng là gì?
Nhiệt năng là tổng động năng của các phần tử cấu tạo nên vật. Hay nhiệt năng là năng lượng nhiệt được tạo ra từ nguồn nhiệt của các vật như: Lửa, mặt trời, bóng đèn sợi đốt…
Nhiệt năng có mối quan hệ chặt chẽ với nhiệt độ, nên nhiệt độ của vật càng cao thì các phần tử cấu tạo nên vật sẽ chuyển động càng nhanh, nhiệt năng vật càng lớn.
Mỗi vật sẽ được cấu thành từ nguyên tử và phân tử và chúng luôn luôn chuyển động nên có thể khẳng định rằng mọi vật đều có nhiệt năng.
Đơn vị đo của nhiệt năng
Đơn vị đo của nhiệt năng là jun.
Ký hiệu: J
Các đại lượng liên quan đến nhiệt năng
Để hiểu rõ hơn về nhiệt năng, chúng ta hãy tìm hiểu các đại lượng liên quan đến nhiệt năng bao gồm:
Nhiệt lượng
Nhiệt lượng là phần nhiệt năng của vật được thêm vào hay mất đi trong quá trình truyền nhiệt của vật. Nhiệt lượng sẽ liên quan trực tiếp đến nhiệt năng.
Đơn vị đo của nhiệt lượng: jun
Ký hiệu: Q
Công thức tính nhiệt lượng: Q = m.c.∆t
Trong đó:
– Q: nhiệt lượng (J)
– m: khối lượng của vật (kg)
– c: nhiệt dung của vật (J/kg.K)
– ∆t: độ tăng hay giảm nhiệt độ của vật (Hay còn gọi là biến thiên nhiệt độ, ∆t = t2 – t1
– ∆t > 0 thì vật tỏa nhiệt, ∆t < 0 thì vật thu nhiệt
Nhiệt độ
Nhiệt độ là biểu trưng cho nhiệt năng, được đo bằng nhiệt kế giúp ta biết được được độ nóng và lanh. Nhiệt độ tồn tại ở mọi vật chất và bị ảnh hưởng bởi các yếu tố xung quanh như: Tỷ trọng, áp suất, bức xạ nhiệt…
Đơn vị đo của nhiệt độ: độ C
Ký hiệu: °C
Nhiệt dung riêng
Nhiệt dung riêng là tổng nhiệt năng cần có để làm tăng nhiệt độ của vật trên mỗi đơn vị khối lượng. Giá trị của nhiệt dung riêng tỷ lệ với kích thước của hệ thống và được xem là một đặc tính trong vật lý.
Đơn vị đo của nhiệt dung riêng: Joule/Kilogam (J·kg−1)
Ký hiệu: C
Công thức tính nhiệt dung riêng: Q = m. c. t
Trong đó:
– Q: Nhiệt lượng (J)m là khối lượng của vật (kg).
– c: Nhiệt dung riêng của chất liệu (J / kg.K).
– ∆t: Nhiệt độ tăng giảm của vật ( độ C hoặc K).
Xem thêm: Nhiệt lượng là gì? Đơn vị và công thức tính nhiệt lượng
Các cách làm thay đổi nhiệt năng của vật
Truyền nhiệt
Truyền nhiệt là cách làm thay đổi nhiệt năng của vật xuất hiện rất phổ biến trong đời sống hàng ngày.
Ví dụ: Khi tay bạn cầm phải cốc nước nóng sẽ bị bỏng, đôi đũa để trên xoong khi nấu, vật kim loại để ngoài trời dưới thời tiết nắng nóng…
Lúc này vật có nhiệt độ cao hơn sẽ truyền dẫn nhiệt sang vật có nhiệt độ thấp hơn. Vậy nên để thay đổi nhiệt năng của vật bạn tìm cách truyền nhiệt sang vật có nhiệt độ thấp hơn.
Thực hiện công
Khi ta co sát hai bàn tay với nhau sẽ sinh ra nhiệt làm nóng bàn tay, tốc độ cọ xát càng nhanh nhiệt độ càng lớn, nhiệt năng ở tay cũng tăng nhanh do các phân tử đã chuyển động nhanh hơn. Nếu ta dừng hoạt động này, bàn tay sẽ giảm nhiệt độ dần và không còn nóng nữa.
Hay khi dùng đồng xu, vòng tay bằng bạc co xát vào bề mặt cứng nào đó bằng lực mạnh sẽ làm bề mặt tiếp xúc của đồng xu, vòng tay nóng lên. Hiện tượng này xảy ra do nhiệt năng của vật tăng.
Khi nhiệt năng của vật tăng cao sẽ sinh ra nhiệt lớn và xuất hiện lửa. Hiện tượng này đã được ông cha ta phát hiện ra từ thời xa xưa khi cọ xát hai viên đá, hai que củi hay que với rơm khô sẽ tạo ra lửa để làm chín thức ăn hoặc sinh tồn trong rừng hoang.
Ứng dụng của nhiệt năng trong đời sống, sản xuất
– Nhiệt năng được sử dụng rộng rãi trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta như:
– Thiết bị bếp: Nồi cơm điện, bếp ga, ấm siêu tốc…
– Thiết bị dân dụng: Máy sấy tóc, máy sấy khô quần áo, máy sấy khô thực phẩm…
Tuấn Hưng Phát vừa cùng bạn tìm hiểu về nhiệt năng. Hy vọng bài viết đã cung cấp những thông tin hữu ích đến bạn. Chúng tôi chuyên cung cấp các loại van bi điều khiển khiển, van bướm điều khiển điện, van nước điện, van động cơ điện, van khí nén, đồng hồ điện…Nếu bạn có nhu cầu mua hàng hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được nhân viên tư vấn và hỗ trợ nhanh nhất.
